نــوروز ۱۴۰۴ مــبارک
یادداشت
شریعتی، طراح یک نظریه ناتمام عـدالـت
تحریریه روزنگار- جامع: رامین مددلو، پژوهشگر هسته عدالت‌پژوهی مرکز رشد دانشگاه امام صادق در یادداشتی نوشت: دکتر شریعتی فهمی از قسط برای خود می‌سازد و با آن زندگی می‌کند به جستجو در تاریخ می‌پردازد و تاریخ را از درون آن فهم می‌کند. شروع جستجوهایم در آثار دکتر شریعتی با این پرسش بود، آیا با حرفی نو در عدالت مواجه هستیم؟ دیدم با اندیشمندی روبه‌رویم که دغدغه اصلی‌اش عدالت بود. از بسیاری از امور سخن گفته […]
تربیتِ مصرفی/ غیبت «تربیت سیاسی» در چهل‌وچهارمین سالگرد تاسیس نهاد امور تربیتی در آموزشوپرورش
تحریریه روزنگار- جامع: «در مدارس ما حتی یک نیروی صددرصد متعهد و مطمئن که با ما ارتباط داشته باشد، نیست که لااقل گزارش فعالیت‌های مدرسه را بدهد. لازم است در هر مدرسه لااقل یک نفر به‌عنوان «امور تربیتی» داشته باشیم تا بفهمیم در مدرسه چه می‌گذرد و بعد به مرور زمان از آن نیرو بخواهیم که نقش فرهنگی و پیاده‌کردن هویت اسلامی را برعهده بگیرد.» این نگرانی شهید رجایی در روزهای ابتدایی انقلاب اسلامی است. […]
دور باطل «تربیت» در ساختار بروکراتیک/ چرا آموزشوپرورش ناتوان از حمایت از نیروی انسانی و برنامه‌های تربیتی خود است؟
تحریریه روزنگار- جامع: «آیا معلم و مدیر مدرسه باید به ترمز بریده اتوبوس هم فکر کنند و پاسخگوی آن باشند؟» این تنها بخشی از نوشته مجتبی همتی‌فر، پژوهشگر آموزشوپرورش در صفحه شخصی‌اش در فضای مجازی است. سوالی که با بازداشت مدیر مدرسه فرزنگان کرمان در پی سانحه اتوبوس حامل دانش‌آموزان به یک چالش و دوگانه اساسی در ساختار آموزش و «پرورش» رسیده است. دو گانه‌ی پرتناقض ساختار «بروکراتیک» حاکم در آموزشوپرورش و مسئله «تربیت» که […]
ماجرای فکر رجایی/ چرا باید شهید رجایی را پیش‌قراول و معمار عدالت آموزشی پس از انقلاب بدانیم؟
تحریریه روزنگار- جامع: «تندرو، چپ‌گرا و قائل به اقتدارگرایی دولت.» این کلمات تنها بخشی از اتهاماتی است که به یک قانون انقلابی در اوایل انقلاب حواله می‌شد. «قانون اداره واحدهای آموزشی غیردولتی به‌صورت دولتی» مصوب ۱۳۵۸/۱۲/۰۲ که توسط شورای انقلاب در قالب یک ماده و ۶ تبصره تصویب شد. ماده واحده این قانون از یک تصمیم مهم در گفتمان عدالت‌محور انقلاب اسلامی خبر می‌داد؛ بر اساس این ماده واحده، «به‌منظور توزیع عادلانه امکانات آموزشی و […]
خـوبِ ناکافی/ چرا رایگان شدن تحصیل دانش‌آموزان چهار دهک اول درآمدی کمکی به اجرای «عدالت» نمی‌کند؟
تحریریه روزنگار- جامع: تحصیل دانش‌آموزان چهار دهک اول در مدارس سمپاد «رایگان» شد. این خبر که در دولت سیزدهم اعلام و اجرا شده بود، در دی‌ماه امسال در دولت چهاردهم نیز تامین اعتبار شد. کمک مالی دولت به دانش‌آموزان ۴ دهک اول درآمدی باعث خوشحالی خانواده‌های این دسته از دانش‌آموزان و دغدغه‌مندان آموزشوپرورش شد. بر اساس اعلام منابع رسمی آموزشوپرورش، حذف شهریه دهک‌های یک تا ۴ درآمدی در مدارس سمپاد در راستای تحقق بیشتر عدالت […]
جلال علیه بازتولید مکانیکی از آثار هنری در روایت مدرسه/ چرا «مدیر مدرسه» اثر مهمی از جلال است؟
تحریریه فرهنگ‌وتربیت- جامع: هنگامی که هنر در غرب به سینمای متقدم رسیده بود، والتر بنیامین، نظریه‌پرداز حلقه فرانکفورت با نظریه بازتولید مکانیکی آثار هنری به نقد مرگ اصل و جوهره هنر در نظام سرمایه‌داری پرداخت. بنیامین که از او به عنوان فیلسوف جوان‌مرگ ضدامپریالیست غرب نیز یاد می‌شود، بر این باور بود که کار یک هنرمند تا زمانی که اصیل و بدیع باشد اثری هنری محسوب می‌شود؛ اما وقتی به شکل انبوه از آن تولید […]
ایده مشخصی برای کسری بودجه آموزشوپرورش وجود ندارد/ چرا دولت‌ها با گرایش‌های مختلف سیاسی نمی‌توانند نظام تامین مالی آموزشوپرورش را تغییر دهند؟
تحریریه روزنگار- جامع: حبیب رحیم‌پور ازغدی، پژوهشگر فلسفه تعلیم‌وتربیت در یادداشتی نوشت: دولت موظف است که به منزله یک نهاد بالادستی از خیر عمومی صیانت کند و به آن مشروعیت دهد. دولت باید مناسبات نابرابر را به مناسبات برابر تبدیل کند. در مسئله کسری بودجه، در یکی از راهکارهای هفت‌گانه یکی از اهداف سند تحول بنیادین، آمده است که سهم آموزش و پرورش از بودجه‌ی عمومی باید افزایش پیدا کند. ما در وضعیت گسست و […]
مسئله‌ای به نام «استعداد»/ بررسی دیدگاه‌های حاکم بر استعداد دانش‌آموزان در عرصه سیاست‌گذاری
تحریریه روزنگار- جامع: محمدحسین جاوید، معلم در یادداشتی برای جامع نوشت: ساختن استعداد یا یافتن استعداد؟ پرسش از اینجا آغاز می‌شود. مسئله «استعداد» سال‌هاست که به یکی از چالش‌های نظام آموزشی کشور تبدیل شده است؛ از جستجوی استعداد در مدارس سمپاد گرفته تا طرح‌های استعدادیابی چون طرح شهاب، هدایت تحصیلی و… بر این اساس سوال اساسی که در مواجهه با مفهوم «استعداد» باید پرسید این است که استعداد یک مبدا است و یا یک مقصد؟ […]
مدارس غیردولتی از ادعا تا عمل/ چالش مدافعان مدارس شبه‌بنگاهی بر سر کیفیت‌آموزشی
تحریریه روزنگار-جامع: حمداله محمدی، استاد دانشگاه و پژوهشگر فلسفه تعلیم‌وتربیت در یادداشتی با اشاره به عملکرد ضعیف مدارس غیردولتی در کنکور و امتحانات نهایی برای تحریریه جامع نوشت: مدافعان خصوصی سازی معتقدند که در مدارس شبه بنگاهی، رقابت بر سر جذب مشتری موجب افزایش کیفیت و تضمین انتخاب آزاد خواهد شد. از طرفی دیگر این مدعیان معتقدند که با خصوصی شدن آموزش برای برخی افراد، دولت مجال بیشتری برای سرمایه گذاری در مدارس دولتی به […]
کنکور؛ دماسنج نظام آموزشی/ چرا باید هشدارهای برآمده از شاخص کنکور را جدی بگیریم؟
تحریریه روزنگار- جامع: رقیه فاضل، استاد دانشگاه و پژوهشگر عدالت آموزشی با بیان اینکه کنکور در یک تصور به معنای پدیده نیست؛ بلکه خودش نمود است. یعنی خودش به خودی خود اهمیت ندارد، یک شاخص‌ها و هشدارهایی می‌دهد که مهم است، افزود: کنکور مانند یک دماسنج است که من می‌گذارم در دهان بیمار، من نگاه می‌کنم می‌بینم که دمای بدنش چند درجه است. کنکور علاوه بر اینکه خودش یک فرآیند است و قابلیت بررسی از […]
رویای ناتمام/ سهمیه‌های جبرانی با افکار عمومی چه می‌کند؟
تحریریه روزنگار- جامع: مبینا نعمت زاده، المپین مدال‌آور کشور پس از کسب مدال برنز المپیک ۲۰۲۴ در مصاحبه زنده تلویزیون درخواست تحصیل بدون کنکور در رشته پزشکی را مطرح کرد. با درخواست نعمت‌زاده، بار دیگر زخم سهمیه‌های جبرانی در پیکره افکار عمومی کشور سر باز کرد. دختر محبوب و مایه‌ی مباهات ملی ناگهان خود را در سیطره واکنش‌های منفی مردم دید. رویای پزشکی که رویای ناتمام بخش زیادی از دانش‌آموزان در طبقات مختلف اجتماعی و […]